1. Trung tâm nghiên cứu
Nhóm Dinh dưỡng & Tiêu hóa Nhiệt đới, Trường Đại học Y Zambia, Lusaka 10101, Zambia;
Viện Blizzard, Barts & Trường Y khoa Luân Đôn, Đại học Queen Mary Luân Đôn, Luân Đôn E1 2AT, Vương quốc Anh
2. Thời gian nghiên cứu
Tháng 3 năm 2021
3. Thiết kế nghiên cứu
Phân tích tổng hợp (Meta-analysis)
4. Kết quả nghiên cứu
Nghiên cứu được tiến hành để đánh giá liệu pháp sử dụng sữa non bò (bovine colostrum – BC) trong điều trị các rối loạn đường tiêu hóa, đặc biệt là những trường hợp niêm mạc đường tiêu hóa bị tổn thương.
Sữa non của bò đã được đánh giá về hiệu quả trong một loạt các rối loạn lâm sàng của dạ dày và ruột. Tuy nhiên, không phải tất cả các chế phẩm sữa non đều có hiệu quả như nhau khi được thử nghiệm bằng phương pháp xét nghiệm sinh học.
4.1. Tổn thương đường tiêu hóa do NSAID
Trong một mô hình thực nghiệm về tổn thương niêm mạc do NSAID gây ra, sữa non bò làm giảm tổn thương dạ dày (đánh giá về mặt mô học) lên đến 60%. Tác dụng này có thể được tăng cường bằng cách sử dụng TGFβ với lượng tương tự như lượng được tính là có ở sữa non bò. Sữa non bò cũng ngăn chặn sự giảm chiều cao nhung mao ruột non do Indomethacin. Kết quả tương tự cũng thu được trong mô hình Diclofenac gây tổn thương ruột ở chuột.
Trong một mô hình tổn thương do Indomethacin gây ra ở chuột, chiều cao của nhung mao niêm mạc ruột cũng được tăng lên khi sử dụng sữa non của bò.
Trong một nghiên cứu nhỏ ở người tình nguyện, sữa non bò đã ngăn chặn sự gia tăng tính thấm do điều trị Indomethacin.
4.2. Bệnh viêm ruột (IBD)
Bệnh viêm ruột (IBD) là một bệnh viêm mãn tính, dễ tái phát, ảnh hưởng đến cả trẻ em và người lớn. Nguyên nhân của bệnh viêm ruột được cho là có liên quan tới các yếu tố di truyền, hệ vi sinh vật đường ruột và các yếu tố môi trường, dẫn đến phản ứng miễn dịch bất lợi ở đường tiêu hóa. Các lựa chọn điều trị cho bệnh viêm ruột bao gồm aminosalicylate, kháng sinh, steroid, thuốc điều hòa miễn dịch, liệu pháp tế bào gốc và phẫu thuật. Tuy nhiên, không có phương pháp điều trị nào có hiệu quả ở tất cả các bệnh nhân.
Sữa non bò đã cho thấy một số kết quả đầy hứa hẹn trong việc giảm viêm và các triệu chứng ở cả động vật và người. Trong các mô hình viêm đại tràng ở chuột, sữa non bò và các thành phần của nó đã được chứng minh là có thể ngăn ngừa hoặc làm giảm viêm đại tràng do hóa chất gây ra.
Trong một nghiên cứu của Khan và cộng sự, sữa non bò cho thấy khả năng cải thiện các triệu chứng và điểm mô học của những bệnh nhân bị viêm đại tràng sau khi được thụt tháo bằng sữa non ngoài Mesalazine, so với nhóm chứng chỉ dùng Mesalazine.
Lợi ích của sữa non bò cũng đã được quan sát ở trẻ em bị bệnh Crohn sau khi được bổ sung dinh dưỡng giàu TGF-β (một trong những yếu tố tăng trưởng chính có trong sữa non), cải thiện chỉ số BMI và các dấu hiệu viêm. Kết quả chỉ ra lợi ích tiềm năng của sữa non bò như một liệu pháp hỗ trợ ở bệnh nhân viêm ruột.
4.3. Tiêu chảy nhiễm trùng
Sau giai đoạn sơ sinh, tiêu chảy là nguyên nhân thứ hai gây tử vong cho trẻ dưới 5 tuổi. Tiêu chảy cũng khiến trẻ em bị suy dinh dưỡng, có thể để lại hậu quả lâu dài, chẳng hạn như phát triển nhận thức thần kinh kém. Điều trị tiêu chảy tập trung vào việc duy trì cân bằng chất lỏng và điện giải cũng như dinh dưỡng.
Nồng độ cao các globulin miễn dịch và các yếu tố kháng khuẩn có trong sữa non mang lại lợi ích trong việc phòng ngừa và điều trị tiêu chảy nhiễm trùng ở cả trẻ em và người lớn, đặc biệt là những người bị suy giảm miễn dịch hoặc suy dinh dưỡng. Có bằng chứng về hiệu quả in vitro từ hai nghiên cứu sử dụng tế bào Caco-2 được nuôi cấy cho thấy sữa non bò có thể làm giảm tác động gây bệnh của một loạt mầm bệnh.
Một phân tích tổng hợp của 5 thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên với tổng số 324 trẻ em cho kết quả: Can thiệp sữa non bò giúp làm giảm tần suất đi ngoài và sự xuất hiện của tiêu chảy so với giả dược.
Trong một thử nghiệm đối chứng, ngẫu nhiên, mù đôi đánh giá hiệu quả của việc sử dụng sữa non bò cho 160 trẻ em dưới 5 tuổi ở Ai Cập bị tiêu chảy cấp, kết quả cho thấy: Nhóm sử dụng sữa non bò giảm tần suất nôn mửa, tiêu chảy và giảm điểm số Vesikari (mức độ nghiêm trọng trên lâm sàng) sau 48 giờ so với nhóm chứng. Sau 1 tuần, không có trẻ nào trong nhóm can thiệp sữa non bò bị tiêu chảy so với nhóm chứng, có 13% trẻ còn tiêu chảy (P = 0,001).
Ở người lớn, một thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên với 90 tình nguyện viên trưởng thành khỏe mạnh cho thấy sữa non bò có thể ngăn ngừa tiêu chảy do vi khuẩn Escherichia coli (ETEC) gây ra.
4.4. Hội chứng ruột ngắn, suy ruột
Sữa non bò giàu các yếu tố tăng trưởng và các phân tử hoạt tính sinh học, được dùng như một chất hỗ trợ điều trị để thúc đẩy sự thích ứng của ruột trong hội chứng ruột ngắn. Các thử nghiệm trên mô hình động vật bị hội chứng ruột ngắn cho thấy việc bổ sung sữa non bò trong khẩu phần ăn giúp tăng cân và cải thiện sự thích nghi ở ruột.
4.5. Viêm ruột hoại tử
Viêm ruột hoại tử là một bệnh đường ruột nghiêm trọng, chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ sinh non, với tỷ lệ tử vong từ 20–30%. Kết quả điều trị thường không khả quan, do đó cần tập trung vào việc phòng ngừa và phát hiện bệnh sớm.
Các yếu tố kháng khuẩn, chống viêm và tăng trưởng có trong sữa non bò được chứng minh là có tác dụng ngăn ngừa viêm ruột hoại tử với kết quả đầy hứa hẹn được ghi nhận trên các mô hình động vật.
Các nghiên cứu trên người không cho thấy lợi ích đáng kể của việc sử dụng sữa non hoặc các thành phần của nó trong việc giảm tỷ lệ mắc hoặc tử vong do viêm ruột hoại tử ở trẻ sinh non.
Nguồn: https://www.mdpi.com/2072-6643/13/6/1956/htm
